ID.nl logo
Terug naar toen met een ‘mini’ of tv-game
Huis

Terug naar toen met een ‘mini’ of tv-game

Er zijn tegenwoordig flink wat mini retro-gameconsoles en zelfs complete moderne varianten van roemruchte homecomputers verkrijgbaar. Betaalbaar en veelal goed voor vele uren plezier. En daarmee ook een ideaal cadeau of lekker voor mee op vakantie!

In dit artikel vertellen we je:

  • Wat games uit de jaren 80 uniek maakt
  • Waarom retro-gaming hipper is dan ooit
  • Welke moderne hardware (en software) je kunt gebruiken om tijden van weleer te herbeleven
  • Welke soort moderne retro-consoles (en meer) er zijn

Ook interessant: Steam Deck - heeft ons hart veroverd

Back to the eighties

De jaren tachtig van de vorige eeuw worden ook wel de gouden jaren van computergames genoemd. Helemaal onterecht is dat niet. De jeugd spendeerde z’n tijd in arcade-hallen, de eerste gameconsoles voor thuis verschenen en de homecomputer brak op grote schaal door. Het was ook de tijd van klinkende namen als Pac-Man, Donkey Kong, Jungle Hunt en vele, vele andere.

Via een retro-console zijn klassieke retro-games zoals Avenger nog steeds te spelen.

Tip: Klassieke games Duik eens in de wereld van de klassieke games, grote kans dat je enthousiast wordt van de gameplay en alles wat erbij hoort.

Retro-gaming is in en makkelijker dan ooit

Retro is in, meer dan ooit. En dus ook retro-games. Er zijn diverse manieren om de spellen van weleer te spelen. Heb je kennis van zaken, dan regel je alles zelf via een emulator die je zo optimaal mogelijk op je pc of laptop instelt. Maar dat is wellicht net een brug te ver voor een flink deel van de mensen. Gelukkig is er – alweer een tijdje – het fenomeen van de ‘mini’s’. 

Tip: SpeelPLEZIER 3D in 4K is levensecht en mooi, maar ‘even snel een spelletje spelen’ is er op de moderne gameconsoles vaak nauwelijks nog bij.

Moderne mini’s met games van toen

Mini’s zijn vaak letterlijk verkleinde versies van gameconsoles van vroeger. Denk aan iets als PlayStation Mini, of een Megadrive Mini. Met een groot verschil: er is al een scala aan games ingebouwd, selecteerbaar via een menu dat verschijnt na het inschakelen van de console. Ook nieuw is, dat de mini’s vaak via een HDMI-aansluiting aan elke moderne tv of projector gekoppeld kunnen worden.

Softwarematig worden de oude games in de console zelf al aangepast aan de hogere resoluties waar de huidige generatie tv’s mee overweg kan. De hardware waarop de mini’s draaien is goedkoop te produceren, vaak draait onder de motorkap een emulator. Heeft als extra voordeel dat mini’s – indien nodig – via software-updates verbeterd of van nieuwe games voorzien kunnen worden.

Lang niet iedere fabrikant doet dat, vaak koop je een mini die gewoon uit de verpakking werkt en waar je verder nooit meer omkijken naar hebt. Wat dat betreft net als vroeger dus: plug & play. Bekende namen als Ninteno, Sony en Sega hebben inmiddels allemaal mini’s uitgebracht met hun hits van weleer. Welke je kiest, is een kwestie van smaak. De prijs van de verschillende modellen die je tegenkomt zijn zeer vergelijkbaar. 

Tip: Veel meer op retro-vlak verkrijgbaar Wat we hier aan mini’s noemen is maar een fractie van wat er verkrijgbaar is. Kijk maar eens bij de grote webwinkels, of snuffel eens op eBay.

Evercade: de universele retro-console

Ook zijn er meer universele retro-gaming consoles verkrijgbaar. Een bekende speler op dit vlak is Evercade. De Evercade is zowel in een handheld als ‘echte’ console-versie verkrijgbaar. Opvallend aan dit systeem is dat het – net als vroeger – met game-cartridges werkt. Elke cartridge bevat meerdere thematisch geordende games. Het is tevens het businessmodel van Evercade, want op die manier kunnen ze geld blijven verdienen aan de verkoop van spelcartridges en het systeem verder ontwikkelen. Het geeft jou als gebruiker ook meer keuzemogelijkheden in vergelijking tot een mini met een vast aantal ingebouwde spellen. Maar zorgt tegelijkertijd ook voor doorlopende kosten als je álles wilt verzamelen aan Evercade-games.

Tip: Blijvertje Evercade lijkt vooralsnog een blijvertje, inmiddels is van hun handheld-console zelfs alweer een nieuwere versie verschenen met meer mogelijkheden. Een Evercade als cadeautje kan zomaar een heel aardig idee zijn.

Commodore 64 in moderne uitvoering

Een aparte vermelding verdienen hier de Commodore 64 en Amiga. Met name de Commodore 64 – de meest verkochte computer ooit die meer dan tien jaar nagenoeg ongewijzigd verkocht werd – is zonder meer beeldbepalend voor de jaren tachtig en de vroege negentiger jaren geweest.

Voor de pc is er de officiële emulator C64 Forever . Eenvoudig in gebruik, met een berg aan vooraf geïnstalleerde games en andere software. Maar wil je écht dat gevoel van vroeger, dan is er de The C64. Gaat het je alleen om spelen van C64-games, dan zit je al goed met de betaalbare The C64 Mini, een verkleinde versie van het origineel zonder werkend toetsenbord (de games worden gespeeld met de meegeleverde joystick).

De The C64 Maxi gaat een stap verder. Dit is een 1:1-schaal van het origineel, inclusief werkend toetsenbord. Beide varianten zijn voorzien van een HDMI-uitgang en USB-aansluitingen. Op een van die USB-aansluitingen kun je een usb-geheugenstick inprikken, waardoor ook – naast de al ingebouwde software – eigen C64-programmatuur kunt draaien. Online is meer dan genoeg aan software voor de C64 te vinden, inclusief kleurrijke en muzikale demo’s. Kortom: een echte, veelzijdig inzetbare homecomputer. Zelfs zelf programmeren in Basic – dé programmeertaal van de eighties – is geen enkel probleem.

Tip: Legende De Commodore 64 is zonder meer een legende, die als laatste der mohikanen van de homecomputergeneratie overeind is gebleven. En van de begindagen tot het einde heeft meegedraaid. Een bijzondere prestatie.

Commodore Amiga

Hoewel Commodore nooit meer het succes van de C64 evenaarde, brachten ze – ook in de jaren tachtig – een voor die tijd revolutionaire computer uit: de Amiga. Een computer voorzien van een grafisch besturingssysteem dat bediend werd met een muis. Voorzien van indrukwekkende grafische mogelijkheden en geluid. Via een andere emulator van Cloanto (het bedrijf dat de officiële software-rechten van Commodore in handen heeft) in de vorm van Amiga Forever draai je alle Amiga-software moeiteloos op je pc. Maar ook is er een The Amiga, vooralsnog alleen in mini-uitvoering zonder werkend toetsenbord. Maar zoals gezegd is dat voor gamen geen probleem; bovendien kun je altijd een usb-toetsenbord inprikken als je wilt. Plug-and-play wederom, met een berg aan vooraf geïnstalleerde games. En de optie om via een usb-stick te draaien wat je wilt aan software. 

Tip: Meer dan games Hoewel de Amiga voornamelijk als spelcomputer de geschiedenisboeken in is gegaan, is dat onterecht. Feitelijk hoort het apparaat thuis in de categorie van Apple’s computers uit die dagen, denk aan de McIntosh. Wat ze in ieder geval gemeen hebben is dat ze dezelfde processor (een 68000) als basis gebruikten.

Tv-games, alweer wat ouder

Af en toe duikt ook nog een vorige generatie van de ‘mini’s’ op, de ‘tv-game’. Er is onder andere een mini-Sega Megadrive maar ook een serie arcade-spellen als Pac-Man. Aardige aan die apparaatjes – vaak nog wel te vinden op veilingsites en soms in rommelbakken van winkels – is dat ze vaak een compleet op een chip nagebouwde originele hardware bevatten. Maar een HDMI-aansluiting ontbreekt, dus je moet ze aansluiten op een tv die nog over een analoge video-ingang beschikt, of een HDMI-converter daarvoor gebruiken. Daardoor zit hun ‘beleving’ wel vaak dichter op de originelen, wat zonder meer z’n charme heeft! Deze categorie games werkt meestal op een setje batterijen, wat weer gedoe met een adapter en een extra kabel scheelt.

Tip: beeldverhouding Wat het nadeel van de tv-games is, is dat moderne televisies een beeldverhouding van 16:9 hebben en oude tv’s eentje van 4:3. Dat leidt dus tot uitgerekt beeld. Vaak kun je in de settings van je tv (tijdelijk) schakelen naar een 4:3-beeldverhouding. Dat levert zwarte balken aan de zijkanten op, maar tegelijk ook een onvervormd beeld.

Enthousiast geworden en zin om te gamen?

Online is alles te vinden voor scherpe prijzen

Mini-arcadekasten

Ook alleraardigst zijn de mini-arcade-kasten. Met name de kleintjes zijn goed betaalbaar en gewapend met klinkende games van weleer. Minder geschikt voor serieus gamen, want aan deze apparaatjes is álles mini, inclusief een mini-joystick, mini-knoppen en mini-beeldscherm. Maar wel erg leuk om neer te zetten, al dan niet ingeschakeld. Veelal voorzien van tenminste een klassiek spel, vaak wat meer. Er zijn ook grotere – beter speelbare – varianten van deze arcade-kasten beschikbaar, maar die kosten meteen een stuk meer. En wil je echt uitpakken in je woman-/mancave, dan zijn er ook - dure - 1:1 arcadekasten verkrijgbaar. Je kunt het dus zo gek maken als je wilt.

Tip: iPad Er bestaan arcade-kasten waar je een iPad in kunt plaatsen. Niet permanent, maar het oogt aardig als je daarmee gaat gamen dankzij het grote en kwalitatief goede scherm.

Welke retro-game-oplossing kiezen?

Een eensluidend antwoord op de vraag welke retrogame-oplossing je ‘moet’ kiezen is er niet echt. Gaat het je vooral om games van toen, afkomstig van verschillende platformen? Dan is de Evercade een uitstekende keuze! Had je vroeger een Nintendo SNES en wil je oude tijden beleven, dan is een Nintendo Mini de meest voor de hand liggende optie. En een C64-fanaat gaat vanzelfsprekend voor The C64. Waar je beter je handen vanaf kunt houden zijn merkloze - veelal Chinese - retro-consoles en handhelds. Vaak vallen kwaliteit en speelgenot daarvan tegen. Bovendien - voor zover dat bij jou een rol speelt - is veelal niets officieel geregeld aan rechten en games. De oudere tv-games tot slot zijn leuke meepakkertjes, en doen ‘vroeger’ helemaal herleven als je ze aansluit op een antieke beeldbuis-tv.

Tip: Pac-Man online Google eens op pacman, dan is je eerste resultaat een link naar een Google doodle in de vorm van een speelbare Pac-Man-game!

Liever een snelle, moderne game? Met deze consoles kom je tijd te kort!👇🏻
▼ Volgende artikel
iOS 26 geeft je iPhone een nieuw gezicht en een knap stel hersenen
© Apple
Huis

iOS 26 geeft je iPhone een nieuw gezicht en een knap stel hersenen

Apples heeft gisteren zijn nieuwe 17-serie gepresenteerd, en daar hoort nu eenmaal ook een nieuwe versie van het besturingssysteem bij. iOS 26 brengt een nieuw design met Liquid Glass, slimme Apple Intelligence-functies en verbeteringen in apps als Telefoon, Berichten en CarPlay. Ontdek wat er verandert, welke iPhones worden ondersteund en wanneer de update beschikbaar komt.

In dit artikel lees je:
  • Hoe Liquid Glass het uiterlijk van iOS 26 verandert
  • Wat Apple Intelligence toevoegt aan je dagelijkse gebruik
  • Tips om veilig en slim te updaten
  • Welke vernieuwingen er zijn in Telefoon, Berichten, Games en CarPlay
  • Voor welke iPhones iOS 26 beschikbaar is en vanaf wanneer

Apple zet met iOS 26 een grote stap. Het systeem ziet er niet alleen frisser uit, maar voelt ook overzichtelijker en handiger in gebruik. Liquid Glass geeft de iPhone een nieuw uiterlijk, Apple Intelligence werkt stiller maar slimmer mee en kern-apps als Telefoon, Berichten en Camera krijgen een flinke opknapbeurt. Dit zijn de belangrijkste veranderingen en dit heb jij eraan.

Liquid glass maakt iOS frisser en rustiger

De grootste vernieuwing is Liquid Glass, een doorschijnend laagje dat meebeweegt met het licht en de kleuren om je heen. Daardoor oogt de interface levendiger zonder druk te worden. Navigatiebalken krimpen automatisch als je scrolt, iconen en widgets zijn opgebouwd uit lagen en het geheel voelt rustiger aan.

Ook Apples eigen apps zijn aangepakt. De Camera-app is eenvoudiger ingedeeld, zodat je sneller bij de juiste functie bent, terwijl Foto's een duidelijke scheiding maakt tussen je bibliotheek en verzamelingen. Op het toegangsscherm zorgen zogenaamde 'spatial scenes' voor een speelse dynamiek: de achtergrond reageert op beweging en de klok schuift automatisch mee in de beschikbare ruimte. Ontwikkelaars kunnen met nieuwe API's dezelfde stijl doorvoeren in hun apps, zodat je overal dezelfde visuele lijn ziet.

©Apple

Apple intelligence helpt ongemerkt mee

Apple Intelligence is geen losse knop of app meer, maar een stille motor die overal in iOS 26 meedraait. Live-vertalen werkt direct in Telefoon, FaceTime en Berichten. Tekst en spraak worden in realtime omgezet op je toestel zelf, waardoor het snel en privacyvriendelijk blijft.

Daarnaast begrijpt je iPhone beter wat er op het scherm gebeurt. Zie je bijvoorbeeld een datum in een chat, dan kun je die direct omzetten naar een agenda-afspraak. Ook creatieve functies zijn volwassener geworden: Genmoji en Image Playground maken persoonlijke emoji en visuals als woorden tekortschieten. Apple gebruikt hiervoor een mix van slimme modellen op het toestel en in de cloud, en ontwikkelaars krijgen toegang tot het on-device model om eigen apps intelligenter te maken. Voor Nederlandstaligen is er nog een kleine kanttekening: ondersteuning voor Nederlands komt pas later in 2025.

Zo update je zonder problemen

Een nieuwe iOS-versie installeren is spannend, maar kan ook voor verrassingen zorgen. Maak daarom eerst een back-up via iCloud of je computer. Werk je met belangrijke apps of accessoires, dan is het slim om een paar dagen te wachten. Vaak brengen ontwikkelaars snel updates uit die kleine fouten oplossen. Ben je vooral nieuwsgierig? Dan zit je met iOS 26 goed. De publieke bèta gaf al een voorproefje en onlangs is de Release Candidate uitgerold. Zo bepaal je zelf of je direct overstapt of liever nog even wacht.

©Apple

Slimmere apps en meer plezier

Ook de kern-apps voelen anders aan. In Telefoon zijn favorieten, recente oproepen en voicemail samengebracht in één overzicht. De functie 'Oproepen filteren' helpt je onbekende bellers te filteren. De functie Hold Assist, die een seintje geeft zodra iemand eindelijk de lijn opneemt, is in Nederland helaas niet beschikbaar.

In Berichten kun je onbekende afzenders apart laten binnenkomen en groepsgesprekken leuker maken met polls. Via Image Playground laat je bovendien achtergronden genereren voor de juiste sfeer.

Nieuw is de Apple Games-app, een centrale plek waar je al je spellen vindt, van Apple Arcade tot uitdagingen met vrienden. CarPlay sluit zich aan bij de nieuwe stijl, met compactere meldingen en ondersteuning voor Live Activities. Met CarPlay Ultra gaat Apple nog een stap verder door functies van de auto en je iPhone nauwer te koppelen.

Voor wie beschikbaar?

iOS 26 is gratis beschikbaar voor iPhone 11 en nieuwer. Daarmee vallen de iPhone XR, XS en XS Max dit jaar af. Voor de slimme functies van Apple Intelligence is bovendien een recentere iPhone nodig. Apple benadrukt dat beschikbaarheid per regio kan verschillen en dat taalondersteuning gefaseerd wordt uitgebreid. Volgens meerdere bronnen staat de publieke uitrol gepland voor maandag 15 september 2025, tegelijk met de lancering van de nieuwe iPhones.

▼ Volgende artikel
JBL Boombox 4: meer vermogen, minder gewicht
© JBL
Huis

JBL Boombox 4: meer vermogen, minder gewicht

JBL komt met een nieuwe versie van zijn krachtigste draagbare speaker. De JBL Boombox 4 is lichter dan zijn voorganger, maar levert toch 50 procent meer vermogen. De speaker verschijnt in drie kleuren en kost 499,99 euro.

Harder en voller geluid

De Boombox 4 introduceert AI Sound Boost, een slimme technologie die het geluid harder laat klinken zonder dat er vervorming optreedt. Het resultaat is JBL's herkenbare Pro Sound: scherpe hoge tonen en een stevige, dreunende bas. Nieuw is ook dat luisteraars kunnen kiezen uit twee Bass Boost-modi. Deep Bass geeft een warm, vol laag, terwijl Punchy Bass zorgt voor een strakkere bas die meer nadruk legt op ritme. De basradiatoren zijn bovendien voorzien van verlichte JBL-logo's die oplichten zodra Bass Boost wordt ingeschakeld.

Lichter, maar robuuster

Ondanks zijn extra kracht is de Boombox 4 lichter: 5,9 kilo, ongeveer 12 procent minder dan de vorige generatie. Het nieuwe ontwerp heeft een stevigere voet, een handgreep om hem gemakkelijk mee te nemen en een robuuste behuizing die voldoet aan de IP68-norm voor stof- en waterdichtheid. Daarmee is de speaker ook geschikt voor gebruik bij het zwembad, op het strand of in het park.

©JBL

Nieuwe opbouw van het geluid

De Boombox 4 beschikt over een vernieuwde audioconstructie met drie passieve radiatoren en twee extra middentoondrivers. Daarmee vervangt JBL de eerdere subwoofer en wordt het geluidsbeeld rijker en meer in balans. Verder ondersteunt de speaker lossless audio via USB-C en kan hij dankzij Auracast eenvoudig gekoppeld worden met een onbeperkt aantal andere compatibele JBL-speakers.

Langere adem

De accu gaat tot 28 uur mee en kan met Playtime Boost worden opgerekt tot 34 uur. Voor het eerst is de batterij ook vervangbaar, waardoor de levensduur van de speaker verlengd kan worden.

Beschikbaarheid

De JBL Boombox 4 komt uit in Midnight Black, Ocean Blue en Camouflage. De speaker ligt vanaf 8 september in de winkels en is te koop via JBL.com en geselecteerde retailers voor 499,99 euro.